Menu

Zuzanka.blogitko

Ta ruda metalówa, co ma bloga o gotowaniu

Więcej o panie

Yaa Gyasi - Droga do domu

Wielopokoleniowa saga o dwóch przyrodnich siostrach, córkach Maame z plemienia Asante; Effia, która pozostała u boku ojca, zostaje konkubiną angielskiego kolonizatora, zaś Esi, wykradziona z wioski, do której uciekła jej matka, trafia do twierdzy jako niewolnica. Przez siedem pokoleń autorka pokazuje epizody z życia obu gałęzi rodu, zarówno na Złotym Wybrzeżu (współcześnie Ghanie), jak i w Stanach Zjednoczonych. Opowieści są porażająco smutne - niewolnictwo, przemoc, bezprawie, bycie pariasem wśród swoich, choroba psychiczna, porwanie, systemowe wykluczenie i narkomania, symbolicznie to wycinek losów wszystkich rodzin, rozerwanych przez handel ludźmi. Mimo tego wszystkiego jest też miłość - rodzicielska, romantyczna, czasem zakazana, podana zgrabnie mimo dramatu wokół.

Moim jedynym zarzutem do książki jest jej epizodyczność - opowieści o przedstawicielach każdego z pokoleń są mini-opowiadaniami, urywają się, zanim cała historia zostanie opowiedziana. Zniknięcie ciężarnej żony jednego z bohaterów, porwanej przez łowców zbiegłych niewolników kończy się nagle, żeby w następnym rozdziale przejść już do dorosłego syna, który urodził się w niewoli. Podobnie jest w kilku innych historiach. U mnie to pozostawiło pewien niedosyt, chociaż książka jest dość obszerna.

#124

Napisane przez Zuzanka w dniu wtorek października 6, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, beletrystyka, panie - Skomentuj


Ann Cleeves - Grząska ziemia

Umiera sąsiad Pereza, schorowany staruszek, w szpitalu. Podczas pogrzebu osuwa się skarpa, błoto z osuwiska niszczy cmentarz oraz dom stojący niedaleko. W domu nikt nie mieszkał od śmierci jego właścicielki przed laty, ale na wszelki wypadek ekipa porządkowa przegląda ruiny i znajduje ciało nieznanej kobiety w jedwabnej, czerwonej sukni. Po wstępnych oględzinach okazuje się, że nie zginęła z powodu katastrofy naturalnej, tylko ktoś ją udusił, a osunięta masa ziemi tylko przyspieszyła odkrycie zwłok. Dla wsparcia Pereza przybywa na wyspę Willow Reeves, napięcie między bohaterami jest coraz większe, co sprawę nieco komplikuje, tym bardziej, że podejrzani są znowu jego najbliżsi sąsiedzi. Odkrycie tożsamości ofiary, jeszcze jedna śmierć i dramatyczny finał, w którym uczestniczy morderca, Willow i Perez.

Miałam poczucie, że to ostatni tom tetralogii (siódmy, wiem), ale wtem pojawił się kolejny - ósmy - tom.

Inne tej autorki tutaj.

#123

Napisane przez Zuzanka w dniu poniedziałek października 5, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, kryminał, panie - Skomentuj


Margery Allingham - Jak najwięcej grobów

Wyznam, że ta ksiązka jest tak skomplikowana, że wprawdzie zaczęłam słuchać audiobooka w ramach niekrępującej rozrywki w ramach podwożenia dziecka do i ze szkoły, ale odkryłam, że absolutnie nie nadążam, nie wiem, kto jest kim, więc przeczytałam też ebooka. Nie żebym zapanowała nad narracyjnym chaosem, tym bardziej, że autorka stosuje sztuczki typu “a wtedy detektyw odbył znamienną rozmowę, która mu wiele wyjaśniła”, ale przynajmniej wiem, kto zabił. Nie jest to oczywiście wina Rocha Siemianowskiego, który czyta świetnie, tylko materiału wejściowego.

Albert Campion ma zostać gubernatorem gdzieś na rubieżach Imperium, wyjazd z dziećmi i małżonką oraz prestiż. Ale to nie jest zupełnie o tym, a o śledztwie, jakie nieoficjalnie prowadzi na Apron Street na prośbę trzech osób - służącego, dawnego szefa-policjanta i znajomej aktorki. Aktorka, Rene, prowadzi pensjonat, w którym - między innymi - zamieszkuje ekscentryczna acz zubożała rodzina Palinode’ów. Wszyscy, poza 20-letnią osieroconą siostrzenicą, są już dość wiekowi, stąd nie dziwi nikogo, że dwójka z rodzeństwa zmarła w niedużym odstępie czasowym od siebie. Nie dziwi do momentu, kiedy lokalny lekarz zaczyna dostawać anonimy, sugerujące, że zaniedbał odkrycie, że oboje zmarli zostali otruci. Campion szuka motywu, szuka osoby wysyłającej anonimy, a zanim zlokalizuje zbrodniarza, natyka się na kilka innych tajemnic, usiłowanie zabójstwa i samobójstwo oraz uczestniczy w pościgu za karawanem.

To nie tak, że ta książka jest zła czy źle napisana, tylko sposób narracji jest dość przestarzały, a tempo powolne. Dialogi są zabawne, postaci świetne, opisy czasem zawierają perełki słowne (“na pierwszy rzut oka wyglądał jak tylna część słonia z pantomimy”), a jak ktoś lubi angielskie klasyczne kryminały, to może nawet będzie zachwycony.

#122/#2

Napisane przez Zuzanka w dniu czwartek października 1, 2020

Link permanentny - Kategorie: Słucham (literatury), Czytam - Tagi: 2020, kryminał, panie, klub-srebrnego-klucza - Skomentuj


Emily St. John Mandel - Stacja Jedenaście

Podczas przedstawienia “Króla Leara” na scenie na zawał umiera znany aktor, Arthur Leander. Jeevan, który rezygnuje z bycia paparazzim, a chce zostać ratownikiem medycznym, wdziera się na scenę i udziela pierwszego pomocy do przybycia karetki. Wszystko to obserwuje Kirsten, dziecięca aktorka. Aktor umiera, ale nie dlatego ta noc dla wszystkich będzie znacząca - właśnie wybuchła epidemia “gruzińskiej grypy”[1], ogromnie zaraźliwa i nieuleczalnie śmiertelna. Przepełnione szpitale, ludzie próbują wyrwać się z miast w bezpieczne miejsca, coraz więcej śmierci, stopniowo cywilizacja upada - nie ma kto nadzorować fabryk, produkcji prądu, zamiera internet. Właściwa część opowieści, przerywana dygresyjnymi historiami z przeszłości, skupionymi wokół Arthura i jego bliskich, dzieje się dwadzieścia lat później, na opustoszałej ziemi. Kirsten, osierocona przez rodziców, podróżuje z trupą aktorsko-muzyczną, dostarczając ocalałą muzykę klasyczną oraz sztuki Szekspira enklawom ocaleńców. Czasem trafiają do ludzi, którzy są wdzięczni za powiew starego świata, czasem muszą uciekać, napotykając na agresję i zdziczenie. Oczekiwana wizyta w jednej z osad, gdzie zostawili parę przyjaciół, oczekujących dziecka, zmienia ich plany, kiedy okazuje się, że osadę przejął samozwańczy prorok. Uciekają przed nim śladem przyjaciół, do Muzeum, miejsca, gdzie podobno zostały resztki cywilizacji.

Ta opowieść to zgrabnie splecione wątki z życia najpierw aspirującego, potem już sławnego aktora i ludzi, którzy w jego życiu byli. Niektórzy z nich należą do tych 99% ludzkości, która nie przeżyła pandemii, ale ich wpływ na przyszłość żyjących był istotny. Czasem związek jest pretekstowy - Kirsten wozi ze sobą unikatowe komiksy (tytułową “Stację Jedenaście”), tworzone przez wiele lat przez Mirandę, pierwszą żonę Arthura; Clark - przyjaciel i prawnik aktora - ocalał, wsiadając do nieskażonego samolotu do Toronto, żeby zorganizować pogrzeb przyjaciela; wreszcie Jeevan, ostrzeżony przez znajomego, kiedy dowiadywał się tragicznej nocy o życie Arthura, odizolował się z bratem z zapasami wody i jedzenia. Widziałam zarzuty, że książka jest nijaka i o nic w niej w sumie nie chodzi, a związki między ludźmi są przypadkowe i nieznaczące. Częściowo się z tym zgadzam, rzeczywiście nie ma tutaj spektakularnego finału czy zaskoczenia, ale historia jest ciekawa, a samo podejście do pandemii, upadku świata czy wymierania ludzi, którzy są skłonni odczuwać nostalgię za samolotami, telewizją czy internetem - bardzo realne.

[1] Grypy, dodajmy, zlekceważonej początkowo, wszak Gruzja i Rosja są po innej stronie świata. Do pierwszego samolotu z zarażającym pasażerem. Książka jest z 2015, jakbyście się zastanawiali.

Inne tej autorki:

#116

Napisane przez Zuzanka w dniu poniedziałek września 14, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, panie, sf-f - Skomentuj


Sue Grafton - K is for Killer

Henry, gospodarz Kinsey, wyjechał, więc nikt nie tłumaczy pani detektyw, że zarywanie nocy nie jest najlepszym rozwiązaniem, kiedy prowadzi się śledztwo. Kinsey tłumaczy to tym, że chce się wczuć lepiej w życie Lorny, skromnej urzędniczki za dnia, a luksusowej call-girl w nocy. Lorna została znaleziona martwa dwa tygodnie po śmierci, trudno więc było określić, czy została zamordowana, czy umarła z przyczyn naturalnych (jako że miała liczne alergie i astmę). Policja po 10 miesiącach śledztwa umorzyła je z braku dowodów, ale załamana matka Lorny - kelnerka nocnej zmiany w całodobowej kawiarni - zdecydowała się przyjść do Kinsey po tym, kiedy ktoś przesłał jej taśmę z filmem porno, w którym występowała Lorna. W ciągu kilku dni nocnych eskapad Kinsey spotyka się z prowadzącym sprawę policjantem, większością znajomych Lorny, odkrywa jej podwójne życie - ku niechęci ojca i sióstr, zaprzyjaźnia się z prostytutką Danielle (która ją fachowo strzyże, bo podcinanie końcówek włosów za pomocą nożyczek do paznokci nie jest zbyt profesjonalne), odkrywa spisek oraz jest szantażowana przez mafię, albowiem Lorna okazała się być narzeczoną kogoś z półświatka.

Finał historii jest raczej gorzki - Kinsey odkrywa, kto i dlaczego zabił Lornę, ale w międzyczasie giną dwie osoby, a że dowodów na aresztowanie winnego jest zbyt mało, żeby policja mogła go aresztować, detektyw podejmuje decyzję, której potem żałuje: vasbezhwr znsvę, xgb mnovł Ybeaę; cbgrz ebmcnpmyvjvr ceóohwr zbeqrepę bfgemrp, ormfxhgrpmavr (n bq olpvn xbyrwaą bsvneą enghwr wą znsvwal platvry). Najbardziej ciekawa jestem, jak wyglądał finalny raport ze śledztwa dla klientki.

Inne tej autorki tutaj.

#115

Napisane przez Zuzanka w dniu piątek września 11, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, kryminał, panie - Skomentuj


Ewa wzywa 07 82-84

Władysław Krupiński - Jak pan przeniósł ten gryps? #082

Spis osób:

  • Jerzy Lewicki - zegarmistrz, potrzebuje ludzi zdecydowanych i z głową na karku
  • Tadek Nowicki - dawny współpracownik Lewickiego, źle znosi zamknięcie w celi
  • Adam Sarna - przeniósł gryps w ustach, w celofanie
  • Stefan - barczysty, młody mężczyzna, umie w karate
  • Wanda - dziewczyna ładna, dobrze zbudowana, elegancka
  • Krystyna - twierdzi, że kupuje sukienki na bazarze za grosze, a mąż to łyka bez pytania
  • Wolniak - aktywistka komitetu blokowego
  • naczelnik - w sprawie listu do Teresy wpuszcza bez czekania
  • Curzydło - kioskarz
  • Roman - mógłby być kierowcą rajdowym, gdyby w Polsce były prawdziwe wyścigi i dobre firmy
  • Irena - żona Romana, ciągle o czymś Romanowi po dziesięć razy przypomina
  • Ryszard Rępisz - blada, wychudła twarz i zmięty garnitur
  • Dzieciuch - mocno popłynął, aż mu łeb bumbował
  • Mietek - posiadacz mieszkania z wanną

Adam Sarna, były student geologii, po dwuletniej odsiadce dostaje od współosadzonego kontakt do zegarmistrza, u którego można dobrze zarobić. Na miejscu okazuje się, że zegarmistrz ma już ekipę, a do tego jest nieufny w kwestii kontaktu z zakładem karnym, na tyle, że wysyła za Adamem swojego pomagiera. Adam nadludzkim wysiłkiem broni się przed napadem, przez co zegarmistrz decyduje się przyjąć go do zespołu (niestety, kosztem biednego Stefana). Jest to dość ryzykowna narracja, bo czemuż czytelnik ma się cieszyć, że eks-osadzony i mastermind zbrodni zamierzają napaść na konwojentów, załatwić ich strzałami w głowę i zabrać pieniądze przeznaczone na wypłaty dla ludu pracującego? Opowieść nieco się prostuje, kiedy do zegarmistrza przychodzi kolejny były więzień, powołujący się na tego samego znajomego, co Sarna. Odpowiedź jest oczywista - Fnean gb cbehpmavx Fnean, jglxn, xgóen zn ebmcenpbjnć tnat mrtnezvfgemn. Pb pvrxnjr, zvzb żr gra fnz zbglj olł hżlgl j cvrejfmlz bqpvaxh manartb frevnyh, fpranevhfm wrtb avr olł ba bcnegl b gę xfvążrpmxę.

Się pali: ekstra mocne, sporty.
Się je: wiejską kaszankę.
Się pije: pluskwiankę (whisky), winiak.
Dentyści: nie prowadzą kartotek, bo to nie Ameryka.

Inne tego autora tutaj.

Helena Sekuła - Srebrna moneta #083

Spis osób:

  • Łukasz Majewski - psycholog Telefonu Zaufania
  • Iza Białoń - potencjalna samobójczyni, pomoc domowa z aspiracjami
  • kapitan Andrzej Czyżewicz - inspektor służby kryminalnej, nosi norweskie golfy
  • mgr Piotr Paweł Łapiński - kierownik w centrali handlu zagranicznego, przyjaciel pani Wójcikowej
  • Celina Wójcikowa - właścicielka gustownego medalionu i dramatycznie uszkodzonej twarzy
  • Maria - córka, z pretensjami, a żyje w nie uświęconym związku
  • Jacek - nieletni syn Marii i Norberta
  • Norbert Olansky - mąż Marysi, kanadyjski Polak, robi w konfekcji skórzanej, skąpiradło
  • Adam Kornacki - były narzeczony Izy, elektryk w objazdowej scenie Estrady
  • Ilona L. - znana aktorka, poprzednia chlebodawczyni Izabeli
  • porucznik Marian Józefczyk - przyjaciel i współpracownik Czyżewicza
  • pani M. - modystka, szyje kapelusze, kiedyś zatrudniała Izę
  • Marieta Jaromianka - protegowana Adama, daleka znajoma Ilony L.
  • Białoń (senior) - strapiony ojciec, mocno zainteresowany oszczędnościami córki
  • Sasinowa - dobrze poinformowana sąsiadka Białoniów
  • Iwona - nowa dochodząca pani M., tyranizuje pracodawczynię
  • Majzlakowa - chuda kobieta z pyszczkiem jak u łasicy, sprzątała u Jaromianki

Na telefon zaufania dzwoni potencjalna samobójczyni. Mówi rzeczy dziwne, egzaltowane, wreszcie - zanim psycholog namierzy jej adres - rzuca słuchawką. Już na miejscu ofiarny psycholog spotyka milicję, wezwaną przez przyjaciela domu, który znalazł zwłoki. Szybko okazuje się, że nic nie pasuje - pomoc domowa ubrana jest w elegancką suknię balową i biżuterię pani domu, ma doskonale zrobiony makijaż i manicure, jej portret psychologiczny nie pasuje do opisu psychologa na podstawie przeprowadzonej rozmowy, na książeczce oszczędnościowej dziewczyna zebrała prawie ćwierć miliona (ponad 100-krotność “uczciwej” pensji) mimo że oceniana była przez pracodawczynię jako rozrzutna. Milicja obserwuje najpierw domowników, odkrywając tajemnicę maskarady pani Wójcikowej (dość oczywistą), potem rozszerza śledztwo o byłego narzeczonego Izabeli (rozstanie z którym podobno doprowadziło ją na skraj wytrzymałości) i poprzednie pracodawczynie dziewczyny. Co mnie zirytowało, to lalki na kanapie denatki, które nie wniosły nic do fabuły.

Widać, że autorką jest kobieta. Iza ma niebieski cień do powiek, wieczorową suknię z szafirowej mory, duży dekolt i szeroką spódnicę, czółenka z tej samej tkaniny co suknia, do tego szal i rękawiczki z beżowej gipiury (panowie, wiecie bez guglania, co to gipiura?), paznokcie opiłowane w migdał, błyszczący koralowy lakier. Pani Celina widziana jest w pasiastym płaszczu z norek, modnie ściagniętym paskiem, nosi pantofle typu kozak doński, kowbojski kapelusz i ciemne okulary (wieczorem w listopadzie!), przy następnej okazji spódnicę w szkocką kratę i sweter z moheru w kolorze dobranym do spódnicy. Nie zaczynam nawet opisu kapeluszy z pracowni pani M., a jest ich sporo.

Się pije: koniak na uspokojenie, szkocką na odwagę.
Się ma focha: dama częstuje koniakiem, ale w zwykłych kieliszkach, a nie kryształowych (360 zł sztuka!).
Się jeździ: cadillakiem (bo kto bogatemu zabroni).
Się wydaje: 15 tys. na operację plastyczną.
Się je: hot dogi w kawiarni.

Inne tej autorki tutaj.

Kazimierz Sławiński - Romański krzyż #084

Spis osób:

  • kapitan Włodzimierz Chudzik - dowódca AN-24
  • Kuba - przedstawiciel Lotu w Berlinie, były pilot, świetny organizator
  • Sobótka - oficer SB
  • Andrzej Piworski (29) - porywacz samolotu, inżynier mechanik o pechowym pochodzeniu
  • Janusz Kędziorek (20+) - porywacz samolotu, wałkoń o miernym intelekcie
  • Balcerkowie - siedzieli w samolocie za Kędziorkiem, ajenci kawiarni Muchomorek
  • Mieczysław Konikowski - siedział za Piworskim, konserwator zabytków z predylekcją do alkoholu
  • kapitan Eugeniusz Miłosz - prowadzi śledztwo po włamie do muzeum na Dolnym Śląsku
  • porucznik Romaniak - pomocnik Miłosza
  • Rosenwerth - austriacki Żyd pochodzenia polskiego, kontakt porywaczy w Wiedniu, prowadzi sklep z przemytem[1]
  • Romuald Puwalski - wyprzedzał na trzeciego, właściciel szemranego przybytku “Yellow House”
  • Stanisław Szkudlarek - szatniarz-ekonomista z “Yellow House”
  • Stefania Pałka - przyjaciółka Puwalskiego, bufetowa w “Yellow House”
  • Adolf Horoszko (80+) - mieszka w jednym z majątków Sieklickich, konfident starego szlachcica
  • inż. Z. Borecki - dyrektor PGR w Sieklicach Wielkich, hobby - fotografia
  • Janusz Sieklicki - podobno ostatni z Sieklickich, z kalwińskiego odłamu rodziny
  • Józef Sieklicki - pasażer porwanego samolotu, inżynier ze Spółdzielni Pracy Żelbet, z katolickiego odłamu rodziny
  • Wanda Smólska - de domo Sieklicka, starsza siostra Józefa
  • Zenon Ratajczyk - zootechnik w PGR, przypadkowa ofiara lekkomyślności Puwalskiego
  • podporucznik Adamski - komenda powiatowa, obdarzony bystrym i dociekliwym umysłem
  • Marcjanna - gospodyni Horoszki, również staruszka
  • Grochowiak - traktorzysta, syn zmarłego przyjaciela Horoszki, lubi zaszaleć
  • Feluś Złota Rączka - naprawdę Aleksander Nowak, uzdolniony włamywacz i kieszonkowiec
  • Łumieszko - konserwator przedmiotów zabytkowych, znajomy Konikowskiego
  • Mieczysław Nidecki - właściciel zbytkownej willi, przed wojną pracował u Rosenwertha
  • Hieronim Borowiec - po wojnie produkował zszywki i druciane zmywaki u Nideckiego
  • Rogala - kierownik poczty w Sieklicach
  • Nowaczyński - pomocnik kierownika poczty

Chronologicznie, w jednym z dolnośląskich muzeów zostaje dokonane bezczelne włamanie, giną cenne zabytki kultury (i, jak się finalnie okazuje, włamanie zleca bfbon cbpubqmravn żlqbjfxvrtb). Niedługo potem dwóch niezbyt sprytnych porywaczy usiłuje przekierować samolot na linii Wrocław-Warszawa do Wiednia; dzięki sprawności załogi samolot ląduje w Berlinie, gdzie przestępcy zostają aresztowani. Pracownicy lotniska przez dłuższy czas ignorują potencjalny bagaż porywaczy, ale kiedy go wreszcie otwierają, w jednej z toreb (do której nie przyznawał się żaden z przestępców) znajdują część zrabowanego skarbu z muzeum i tytułowy krzyż. Krzyż - jak się okazuje w trakcie śledztwa - był od czasu wojen krzyżowych przekazywany w rodzinie Sieklickich (kalwinów) z pokolenia na pokolenie, a ostatnim stróżem był Horoszko, dawny zarządca Sieklickiego.

Na resztę szajki milicja trafia przypadkowo - w wypadku ginie właściciel podejrzanego klubu, handlujący walutą, a w bagażniku samochodu znajduje się część łupu z muzealnej kradzieży. Dodatkowo zbiegiem okoliczności wiele osób ma związek z kiepską kawiarenką “Muchomorek”, której ajentem jest Balcerek (pasażer porwanego lotu), gdzie spotykali się Piworski i Kędziorek (porywacze) oraz Feluś Złota Rączka (włamywacz), a tuż obok mieszka Smólska (z domu Sieklicka, z tych katolickich). Wreszcie, jako wisienka na torcie, do wyjaśnienia morderstwa (albo dwóch) przydaje się pasja fotograficzna dyrektora PGR w Sieklicach.

Się łamie prawo: nielegalnie produkując sweterki z dzianiny i przyszywając do nich kradzione, państwowe metki.
Bawiąc-uczyć: jak się włamywać dyskretnie metodą “na parasol”.

[1]

(...) kupował od rodaków wszystko, co przywieźli - kryształy, wódkę, suszone grzyby, szynki konserwowe, puszki faszerowanych karpi po żydowsku.

Inne tego autora tu, a inne z tego cyklu tutaj.

#114

Napisane przez Zuzanka w dniu środa września 9, 2020

Link permanentny - Tagi: kryminał, panie, panowie, prl, 2020 - Kategoria: Czytam - Komentarzy: 1