Więcej o Czytam

Michael Ende - Momo

W zapomnianym i zaniedbanym kamiennym amfiteatrze w małym miasteczku pojawia się Momo, mała, cicha dziewczynka w za dużej męskiej marynarce. Dobrzy ludzie, mieszkający w okolicy chcą się nią zająć, ale okazuje się, że Momo nie potrzebuje pomocy, wystarczy, że dotrzymają jej towarzystwa. Wszyscy więc przychodzą, opowiadają o swoich problemach, bo Momo doskonale umie słuchać; dzieci przybiegają, bo obecność Momo sprawia, że wymyślają najlepsze zabawy. Wszyscy są przyjaciółmi Momo. Sytuacja się zmienia, kiedy w miasteczku pojawiają się szarzy panowie z nieodłącznymi szarymi cygarami i wciągają dorosłych w System Oszczędzania Czasu, obiecując wszystkim tym większe zyski, im więcej czasu oszczędzą na codziennych czynnościach. Coraz mniej ludzi ma czas dla Momo (i tak naprawdę ma czas dla siebie i bliskich), w końcu zostają tylko dzieci i dwóch nietypowych dorosłych - Beppo Zamiatacz Ulic i Gigi Przewodnik, opowiadacz historii. Momo odkrywa spisek szarych panów i wraz z przyjaciółmi próbuje go ujawnić. Ale im się nie udaje. Momo nagle znika, trafia do Zaułka Nigdy, a kiedy wraca, świat nie jest już taki sam.

To bardzo ładna, głęboka historia o życiowych priorytetach, czasie, który przecieka ludziom przez palce, o najważniejszym, co możemy dać innym - uwadze i zainteresowaniu. Raczej dla młodszych dzieci, trochę straszna, trochę refleksyjna. Żałuję, że nie trafiłam na nią jako dziecko, pewnie bym była zachwycona. Teraz już za dużo czasu przeciekło mi przez palce, żeby się lekturą tak cieszyć jak kiedyś.

#78

Napisane przez Zuzanka w dniu wtorek czerwca 23, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, dla-dzieci, panowie - Skomentuj

Ewa wzywa 07 65-66

Sławiński Kazimierz - Zbrodnia rodzi zbrodnię #065

Spis osób:

porucznik Stanisław Maksymiak - KP Świerczewo
pułkownik Maurycy Odrowąż - przedwojenny rotmistrz, bohater września 1939, historyk i publicysta, kawaler
kapitan Miłosz - zwierzchnik Maksymiaka, zdolny i energiczny
kapral Kowalczyk - kierownica milicyjnej “warszawy”
Zofia Leśniakowa - gospodyni Odrowąża
Ludwik Jędrzejczak - komendant straży przemysłowej u “Gottwalda”
mgr Roman Pawlicki - kierownik działu kadr, napływowy
Konkiewicz - major rezerwy, przewodniczący ZBOWiD-u
proboszcz - bliski znajomy Odrowąża, organizował wieczorki brydżowe
mecenas Nowodworski - żonaty
inż. Rosohowicz - dyrektor PGR-u, o wyglądzie typowego szlagona, koniarz
prof. Gorczyca - emerytowany dyrektor liceum
Adam Odrowąż - z Londynu, brat denata i - jak się okazuje - szemrany patriota
Joanna Grobelna - z Warszawy, siostra denata
Nowoczek - zięć Leśniakowej, ślusarz u “Gottwalda”, lubi wypić
Wojciech Górniak - sadownik z Bolechowa, dostarcza płodów rolnych oraz wspomnień sprzed wojny
żona Górniaka - czarna i śniada Słowenka, mówi po polsku z akcentem
Golc - jak ktoś coś wynosi z fabryki, to na niego pada zawsze podejrzenie
Robaczkiewicz - sąsiad Golca i kumpel do wypitki
Golcowa - matka czwórki zaniedbanych dzieci
Alojzy Grobelny - przedwojenny kupiec, obecnie prywaciarz, szwagier denata
Zygmunt Hulewicz - znajomy Adama, ujawnił się pechowo jako amerykański szpieg
starszy wachmistrz Olejnik - przedwojenny ułan, żywa kronika pułku
kapral Eryk Radatz (Radac) - zdrajca i zaprzaniec, zbrodniarz hitlerowski, tyle że nie żyje
panna Wiloch - narzeczona Odrowąża, ale wydała się za porucznika Radziejowskiego

W niewielkiej miejscowości Świerczewo gospodyni zgłasza, że jej pracodawca, pułkownik Odrowąż, został zamordowany. Z gabinetu, pełnego dokumentów i książek, zniknął cenny zegarek, dwie butelki whisky i pieniądze (ale nie aż tyle, żeby podejrzewać mord rabunkowy); potem okazuje się, że nie tylko to zniknęło. Milicja najpierw szuka w otoczeniu Odrowąża, podejrzewając zięcia gospodyni i innych lokalnych moczymordów, potem rozszerza krąg poszukiwań o potencjalnych szpiegów (dowiadując się o “niepatriotycznej” działalności brata zamordowanego), żeby wreszcie - po znalezieniu drugich zwłok - pójść śladem z przeszłości, bo od kreciej roboty zza granicy gorsze jednak były sprawy zdrad wojennych.

Antysemityzm codzienny: “Co wy się tak wleczecie jak Żydzi na jarmark?”.
Się pije: “Scotch whisky”, nalewkę (u księdza).
Się kradnie: cynę.
Się (nie) czyta: książek historycznych (bo za trudne dla kobiety).

Inne tego autora:

Romański krzyż

Lembowicz Tadeusz - Neseser Marii Visconti #066

Spis osób:

Maria Visconti (38) - Szwedka, dziennikarka pracująca na kontrakcie w redakcji zagranicznej telewizji
śledczy (bezimienny) - seksista i szowinista
Hanka - partnerka śledczego, nie supportuje go kulinarnie ani dobrym słowem
Eryk (23) - Fin, przyszły polonista, sąsiad zakochany w denatce
Joanna Enertycka - koleżanka Marii, jubilatka, średnio przystojna, średnio inteligentna, średnio sprytna
redaktor Majewski - właściciel “volvo”, dawny kochanek Marii
inżynier Rylski - uczestnik imprezy, miał epizod z Marią, teraz smali cholewki do Joanny
Zawadzki - jw., technik nagrań, żona i troje dzieci, ale i tak szuka przygód
artysta plastyk - zdarzało mu się kiedyś korzystać ze względów Szwedki, ale już nie
Ewa - aktualna flama plastyka, z dobrego domu, ale rozpuszczona
Kwitecka - aktorka z naprzeciwka, nie oceniała Marii zbyt wysoko
Kwitecki - mąż aktorki, ale bardziej pomoc domowa
porucznik Aleksiewicz - człowiek na telefon
porucznik Albinowicz - z dewizówki, wie wszystko o rynku walut
Maks - waluciarz, rezyduje w Bristolu, puszcza też mniej znane waluty
szefowa obyczajówki - energiczna jak mężczyzna
porucznik Możejko - zawsze udaje służbistę
Danuta - 18-letnie chuchro, ale szlaja się po nocnych lokalach
Antoni Petera - paser z dobrym sercem, ale z kiepską inteligencją

Szwedka Maria Visconti zostaje znaleziona zamordowana w swoim domu. Dzień wcześniej odbywała się u niej impreza z okazji urodzin przyjaciółki Joanny, w spotkaniu uczestniczyli współpracownicy i znajomi (w tym kochanek Marii), a także przypadkowa panna, zaproszona przez jednego z obecnych. W nocy hałaśliwie, jakaś kłótnia[1], nic nowego, bo imprezy odbywały się często. Milicja krąży po domu, w którym oprócz denatki mieszkali sami artyści, rozpytuje gości i szuka dziewczęcia, które po imprezie zniknęło. Wyjaśnia się, kto położył denatkę na kanapę i przykrył ją czule kocykiem, ale tajemnicą pozostaje, kto zabrał tytułowy neseser z monogramem Szwedki i zdjął jej spodnie (a nadużyć seksualnych nie wykryto). Motywów jest kilka - zbrodnia w afekcie przez opuszczonego kochanka, z zazdrości o kogoś bądź rabunkowy - zniknął wszak neseser, a zamordowana miała trochę zaoszczędzonych pieniędzy. Wykrycie mordercy nie poprawia nastroju śledczego, który jest głęboko rozczarowany kondycją ludzkości (szkoda, że nie swoją, bo jest wyjątkowym palantem).

Tomik jest pełen górnolotnych zdań, mających obrazować głębokie przemyślenia narratora: ”Był brudny i nieżyczliwy ludziom moment schyłku nocy tuż przed świtem, którego światło grzęźnie w dżdżystej, zimnej, gnanej wiatrem mgle” czy ”Taki raport to jak dziurawy most. Nieładny”. Narrator niestety chętnie się dzieli swoim zamiłowaniem do ładnych pań, imprezowania czy wreszcie określa rolę kobiety w domu:

Nie takie rzeczy robi się na rauszu; rany boskie, gdybym mógł wam opowiedzieć, co wiem na ten temat… Ale przemilczę.

Miał alibi [spędził noc z Ewą]. Chciałbym mieć przez całe życie takie alibi jak on, pewnie musiało im być razem bosko… Ale zaraz przypomniałem sobie Hankę i zdrożne myśli odbiegły mnie, jak zdmuchnięte przez szkwał.

Mąż przyszedł do nas za moment, poprawiając „w biegu“ krawat. który zapewne szybko zawiązał. Zapomniał natomiast zdjąć fartuch. A więc zmywał naczynia po obiedzie. Dostrzegłszy ostre spojrzenie żony, szybko wycofał się, aby powrócić już w normalnym stroju.
- W dobie równouprawnienia... - uśmiechnął się bez zażenowania, raczej z pełnym przekonaniem.
Wstrząsnął mną dreszcz trwogi. Jeśli i mnie żona zapragnie tak usytuować w naszym domowym życiu, żegnaj praco, żegnajcie sukcesy służbowe! On, ten „mąż swojej żony“ pogodził się z losem. Mój Boże...

Się pije: budafok na domówce, koniak w Bristolu (pod walutową transakcję).
Się pali: ekstra-mocne.

[1]

Maria była niemożliwa. Joannę dotknęła do żywego mówiąc, że jest zwykłą dziwką.
- To chyba taka normalna sprzeczka między przyjaciółkami?
- Oczywiście! Joanna nawet się zbytnio nic oburzyła.

Inne tego autora tu, a inne z tego cyklu tutaj.

#77 (przeczytałam też po raz kolejny EW064).

Napisane przez Zuzanka w dniu poniedziałek czerwca 22, 2020

Link permanentny - Tagi: panowie, kryminal, 2020, prl - Kategoria: Czytam - Skomentuj

Lauren Groff - Floryda

Groff zawiera w opowiadaniach to, czego tak mi brakuje u Munro - ascetyczny wycinek rzeczywistości, będący jednak pełną historią, bogatą w szczegóły i dającą czasem nawet wgląd w daleką przyszłość bohaterów, z zakończeniem, które nie każe wznosić brwi z irytacji, że ale co dalej. Ba, widzę siebie w niektórych z opowiadań, własne poszukiwania i rozedrganie, próbę ułożenia się ze światem, mimo że bohaterką opowiadań jest bezimienna matka, chwilowo sama ze sobą lub z dwójką swoich synów.

Niezauważalnie stałam się kobietą, która wrzeszczy, a ponieważ nie chcę być kobietą, która wrzeszczy, której dzieci chodzą wokół z czujnymi, znieruchomiałymi buziami, zaczęłam po kolacji sznurować adidasy i wychodzić na spacer na szarzejące ulice, zostawiając rozbieranie, mycie, czytanie i śpiewanie oraz układanie chłopców do snu mojemu mężowi, mężczyźnie, który nie wrzeszczy.

Nie chcę streszczać poszczególnych opowiadań, na tyle są różne (matka uciekająca od przemocowego hodowcy węży w narracji jej syna, doktorantka, która stoczyła się w bezdomność i życie niewidoczne dla systemu, dwie dziewczynki zostawione na florydzkich bagnach przez przestępców...), ale najbardziej dramatycznym dla mnie jest opowieść o urlopie na pustkowiu. Mąż odjeżdża, bo w zarządzanej przez niego nieruchomości zdarzył się wypadek, żona zostaje z dwójką małych synów. Podczas wkręcania żarówki spada i rozbija głowę, nie ma możliwości zadzwonić do męża, bo zasięg jest na dachu, a w koło szaleje wichura. Wstrząśnienie mózgu, dwa dni w malignie, tylko żeby nie usnąć, dwóch przerażonych chłopców, którym - mimo zaburzeń - trzeba dodać otuchy. Przerażająca pożywka na bezsenne noce.

Lokalizacją w większości przypadków jest Floryda - duszne, wilgotne, niebezpieczne miejsce zamieszkania autorki, jednak pojmowane nieco inaczej niż to jest opisywane w gazetach. W wywiadzie Groff (źródło) wyjaśnia: To kolebka amerykańskiej groteski w każdej możliwej dziedzinie. Jeśli coś dziwnego się gdzieś zdarzy, ludzie zadają zwykle pytanie: “To było na Florydzie, nieprawdaż?. Chciałam pisać o rzeczach, które są serio, a Floryda nie była serio; tłumaczenie własne. Wszechobecne węże, bagna, huragany i nagłe ściany deszczu, okolice odcięte od cywilizacji, stare domy pełne duchów przeszłości - to jest scenografia tego, co dzieje się w głowach bohaterek. Nawet kiedy jedna z nich - pisarka tworząca kolejną biografię Maupassanta - jedzie z synami do Francji, i Paryż, i francuska prowincja przypomina niebezpieczną, burzową Florydę.

Inne tej autorki tutaj.

#76

Napisane przez Zuzanka w dniu niedziela czerwca 21, 2020

Link permanentny - Tagi: 2020, beletrystyka, panie - Kategoria: Czytam - Komentarzy: 2

Janina Bąk - Statystycznie rzecz biorąc

To książka dla tych, którzy boją się liczb i operacji bardziej skomplikowanych niż dodawanie i mnożenie. Na bazie historii statystyki i wielu anegdot o mniej lub bardziej udanych eksperymentach autorka opowiada o budowaniu ankiet, doborze prób statystycznych, metodologiach pomiaru różnych zjawisk. Nie jest to książka “trudna”, przy czytaniu przypadkiem można się wielu przydatnych rzeczy dowiedzieć. To, za co Janinę cenię, jest jej umiejętność popularyzatorska, coś, czego brakuje większości podręczników, które przekazują tę samą wiedzę w sposób oddzielony od życia. Jednocześnie, to raczej pozycja dla początkujących, którzy ankietę znają z czasopisma kolorowego i zastanawiają się, dlaczego sondaże wyborcze są publikowane przed zliczeniem głosów, a mimo to pokazują liczby zbliżone do rzeczywistych.

Bardzo chciałam napisać, że to świetna książka, ale niestety nie mogę. Przeczytałam bloga Janiny w całości, a dzięki przypominajkom na FB, niektóre notki po kilka razy, a że pamięć mam jak słoń, to przeszkadza mi recycling tych samych treści w książce. Zwłaszcza że wielopiętrowe dygresje o studentach, co to rozważają, czy mewa bez głowy jest naprawdę martwa czy zadają pytania w klasycznym już stylu millenialsów, absolutnie nic nie wnoszą do treści poza comic reliefem, tyle że ten zabawny przerywnik to ⅓ książki. Zdecydowanie wolałabym - zamiast przeskakiwania z tematu na temat i pobieżnym opowiadaniu o różnych zjawiskach i metodach statystycznych (np. przy opisie błędu metodologicznego pojawia się informacja, że na szczęście w porę to odkryto i zaradzono przez zastosowanie współczynnika…. Przechodzimy do fok, foki są miłe) - większe uporządkowanie i zamykanie poszczególnych sekcji. Absurdalnie, najbardziej spójnym rozdziałem był ten napisany gościnnie przez Piotra Buckiego. Szkoda.

Inne tej autorki:

Statystycznie rzecz biorąc 2. Czyli jak zmierzyć siłę tornada za pomocą gofra

#75

Napisane przez Zuzanka w dniu środa czerwca 17, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, panie, popularnonaukowe - Komentarzy: 5

Tom Phillips - Prawda. Krótka historia wciskania kitu

Autor próbuje wyjaśnić, czemu w zasadzie ludzie kłamią; odpowiedzi jest wiele: bo mogą - nikt nie sprawdzi; bo kłamstwo jest ciekawsze niż prawda; bo nie znają prawdy i traktują kłamstwo jak coś prawdziwego (ze specjalnymi pozdrowieniami dla POTUS-a, który nie wie, co jest prawdą, a co nie i zwyczajnie mu nie zależy, żeby się tego dowiedzieć); bo mogą coś uzyskać dzięki kłamstwu; bo dyplomacja; bo inni wiedzą, że to kłamstwo, ale i tak wchodzą do gry. Podobne są powody, dla których ludzie wierzą w kłamstwa, fake newsy, z gruntu fałszywe obietnice: z lenistwa - nie chce im się sprawdzać, czy coś jest prawdą; nie mają wystarczającej wiedzy, żeby coś sprawdzić i uznają autorytet autora informacji, czy to ma sens, czy nie; nie lubią się przyznawać do błędów, więc nie kwestionują, że coś, w co uwierzyli, może być oszustwem; chcą wierzyć, bo teoria pasuje do ich potrzeb; wreszcie - brakuje im wyobraźni.

Sporo anegdot - o niesamowitym trollu Benjaminie Franklinie (tak, jednym z Ojców Założycieli Stanów Zjednoczonych), który np. w swoim almanachu przez kilka lat utrzymywał, że właściciel konkurencyjnego almanachu nie żyje, a oburzone głosy stwierdzające, że to nieprawda, kwitował jako ducha zza grobu czy szarganie nazwiska zmarłego; o Gromowie, który dzięki radzieckiemu zamiłowaniu do papierologii robił karierę dzięki tupetowi i sfałszowanym dokumentom; o Therese Humbert, żyjącej na korzyść otoczenia za pomocą nieujawnianej zawartości sejfu z “testamentem milionera” czy innych, równie bezczelnych i pomysłowych osobach, które - z różnych powodów - kolportowały informacje o rzeczach niesprawdzonych typu nieistniejące pasmo górskie czy cudowny lek.

To, co warto wyjąć z lektury, to sprawdzanie źródeł. Mimo pozornej łatwości dostępu do większości informacji, nie jest to wcale łatwe, bo równie łatwo jest zmanipulować informację tak, żeby stała się informacją źródłową dla wielu innych publikacji. Zajmowali się tym ludzie wieki temu, na przykład XIX-wieczny “The Sun”, opisujący ludzi-nietoperzy na księżycu, widzianych dzięki nowoczesnemu - i istniejącemu naprawdę - teleskopowi czy ludzie podający plotkę o zatruciu wody przez trędowatych, co zaowocowało ich wykluczeniem i zabijaniem; zajmują się tym współcześni, na przykład dopisujący w Wikipedii dla żartu fałszywą nazwę miłemu zwierzątku koati, dzięki czemu sporo poważnych publikacji to oszustwo podchwyciło.

Inne tego autora tutaj.

#74

Napisane przez Zuzanka w dniu niedziela czerwca 14, 2020

Link permanentny - Kategoria: Czytam - Tagi: 2020, panowie, popularnonaukowe - Skomentuj

Nele Neuhaus - Przyjaciele po grób

Czerwiec 2006, Niemcy żyją meczami Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, co jest o tyle istotne dla fabuły, że jeden z członków ekipy śledczej - Behnke - ma ogromnego focha, że pracuje, a nie ogląda meczy, przez co wchodzi w konflikt z Pią. W skoszonej opodal zoo trawie pracownicy znajdują się części ludzkiego ciała; jak się okazuje, ktoś zdeponował tam zwłoki znanego aktywisty-ekologa, Pauly’ego. Aktywista, nauczyciel uwielbiany przez młodzież, a znienawidzony przez ich bogatych rodziców, sprzeciwiał się wielu rzeczom, również ogrodom zoologicznym (stąd miejsce porzucenia zwłok może być znaczące), ale aktualnie jego priorytetem była blokada autostrady, która miała zniszczyć sporą część okolicznych lasów. Zadarł w tym momencie z lokalnym establishmentem, żywotnie zainteresowanym, aby projekt przeszedł, bo każdy miał udział w zyskach; problem w tym, że miał rację, bo przetarg na budowę i zakupy gruntu zostały wykonane nieuczciwie. Oprócz tego policja odkrywa konflikt między poprzednią i aktualną partnerką Pauly’ego, ktoś podpala sporny dom denata, ginie jeden z uczniów ekologa, a niedługo potem ktoś katuje prawie na śmierć jednego z biznesmenów.

Bodenstein ustępuje nieco z roli szefa zespołu, bo ma problemy domowe (chociaż, na litość, nagła zapaść psychiczna jego żony z powodu pvążl, n avr fcbqmvrjnarw zrabcnhml to jednak klisza), przez co Pia musi walczyć z niechęcią współpracownika. Pia z kolei zakochuje się w dyrektorze zoo, co wpływa na jej bezstronność; w Pii zakochuje się 20-letni Lucas, jeden z aktywistów Pauly’ego, dodatkowo geniusz komputerowy; dodatkowo ktoś zostawia w domu policjantki bukiety róż, przypominając jej o stalkerze i gwałcicielu z przeszłości. Ale chyba najbardziej za złe mam autorce, że szczupłej i wysokiej 38-latce ze sporym biustem zakłada stanik w rozmiarze 85C. Jeśli nie wiecie, czemu to źle bardzo, poszukajcie w google hasła "brafitting"; w skrócie - 85 to obwód biustonosza pod biustem (w cm) i taka bielizna podjedzie szczupłej kobiecie prawie na kark, a miseczka C jest za mała na duży biust, więc biust się albo spłaszczy, albo rozleje na boki, albo wyjdzie górą. Niekorzystnie i niezdrowo, nie wspominając o redakcji, co powinna wyłapać.

Wątki polskie: poza tym, że polska reprezentacja przegrała z niemiecką, na miejscu zbrodni świadkowie rejestrują samochód z polskimi numerami rejestracyjnymi: ERA-82 TL.

– Becht z K10 twierdzi, że wątek z białym dostawczakiem jest nieważny – powiedział w końcu. – W poniedziałek był wywóz gabarytów, a wtedy zjeżdżają się Polacy i Litwini, żeby zabrać wszystko, co tylko nada się jeszcze do użytku.