Więcej o
felietony
Autor w trzech długich listach-esejach wyjaśnia swojemu synowi, jak to jest być Czarnym. To boleśnie szczegółowa wiwisekcja cały czas żywej pozostałości kolonializmu i niewolnictwa, gdzie mimo formalnej równości osoba o czarnej skórze jest zawsze na straconej pozycji, bez względu na majątek, wykształcenie, prestiż czy sławę. Wystarczy być w złym czasie i złym miejscu, żeby stracić ciało. Przemoc wobec czarnych jest usankcjonowana przez rząd, w którym nawet dla innych czarnych to coś normalnego, przed czym nauczyli się do pewnego stopnia bronić, ale ze świadomością, że to może być niewystarczające. To bolesna spowiedź ojca, który wie, że cokolwiek by nie zrobił, nie może uratować syna przed uprzedzeniami i nienawiścią; nie umie znaleźć bezpiecznej drogi, żeby uzbroić syna przeciwko czarnym gangom, a jednocześnie sprawić, żeby był akceptowalny dla białych. Przykłady ze sfery publicznej - morderstwo George’a Floyda czy Trayvona Martina, przeplatają się z dramatem prywatnym - przypadkowej śmierci jego przyjaciela, Prince’a Jonesa, który został zabity tylko z powodu koloru skóry. Znałem następujące fakty: funkcjonariusz, który zabił Prince’a Jonesa, był czarny. Politycy, którzy dali przyzwolenie na to zabójstwo, byli czarni. Wielu czarnych polityków, nawet tych naprawdę uczciwych, wydawało się nie przejmować sprawą. Jak to możliwe?. Każda taka sytuacja to cios dla Coatesa, bo widzi w tych ludziach siebie - chłopca, studenta, pisarza, ojca oraz swojego syna. W radzie, często udzielanej przez czarnych rodziców i której sam czasem udziela, że czarne dziecko musi pracować dwa razy ciężej, żeby wykazać swoją wartość, widzi rażącą niesprawiedliwość, sugerującą, że na wejściu dostaje się przez kolor skóry dwa razy mniej. Spora część esejów to analiza przemocy systemowej, również tej niewidocznej: Żargonowe określenie “przestępczość wśród czarnych” to przemoc dokonana na języku, aby ukryć ludzi, którzy projektują umowy, ustanawiają zasady kredytów, planują osiedla, wytyczają ulice i wszędzie wprowadzają biurokratyczne utrudnienia.
To świetna książka do dyskusji o przywileju i domyślności białych, a przynajmniej jako materiał do przyswojenia, zanim zacznie się w dyskusji rzucać hasłami “All Lives Matter” czy “ci czarni wszędzie się wpychają, nawet do grania ról białych” (patrz disneyowska syrenka).
#18
Napisane przez Zuzanka w dniu piątek marca 22, 2024
Link permanentny -
Kategoria:
Czytam -
Tagi:
2023, felietony, panowie
- Skomentuj
Bardzo przyjemne do czytania eseje o chyba wszystkim - innych autorach (w tym Kapuścińskim), o ekologii, swoich książkach, starzeniu się, wieloletnim partnerze, Graemie Gibsonie, obserwacji świata i jego emanacji w swoich książkach, dotykaniu zimnymi stopami partnera czy udzielaniu niechcianych rad obcym ludziom czy idei długu. Każdy jest inny, ale wszystkie łączy głęboka mądrość autorki, jej humanizm i empatia, nawet o zjawiskach na wskroś przykrych potrafi pisać z czułością. Jest przy tym zabawna w niezłośliwy sposób. Niestety, nie wyjaśniła, czy pudełeczko z jej rodzinnymi przepisami się odnalazło, czy podsmyczył je jakiś wielbiciel jej talentu.
Odpisałam na wiele maili. Myślałam o tym, ile mogłabym napisać, gdyby nie te maile.
Inne tej autorki tutaj.
#3
Napisane przez Zuzanka w dniu niedziela stycznia 21, 2024
Link permanentny -
Kategoria:
Czytam -
Tagi:
2024, felietony, panie
- Komentarzy: 1
Nie podejmuję się streszczać wniosków z esejów Solnit, to coś, co zwyczajnie trzeba przeczytać. Tytułowe pytanie dotyczy prokreacji, które to pytanie zadaje się tylko kobietom i jedyna sensowna odpowiedź to brak odpowiedzi. Autorka analizuje też milczenie i uciszanie jako strategię patriarchatu, co ciekawe, dotyczy to obu płci w różnym zakresie; niedawno przeczytałam analogiczny artykuł Bartosza Sadulskiego z męskiej perspektywy. W pozostałych są obserwacje, czemu niektórych ludzi śmieszą nieśmieszne wszak żarty z gwałtu, odczytywanie “męskich” uznanych książek z perspektywy bohaterek opowieści, dekonstrukcja mitu o łowcy polującym na mamuta, podczas gdy samica czeka w jaskini czy wreszcie analiza męskiej psychozy, że zostanie fałszywie oskarżony o gwałt. Poruszające, posępne, dające do myślenia.
Inne tej autorki:
#43
Napisane przez Zuzanka w dniu sobota maja 20, 2023
Link permanentny -
Kategoria:
Czytam -
Tagi:
2023, felietony, panie
- Skomentuj
Jaka to pyszna książka o gotowaniu, mimo że nie zawiera żadnego przepisu. Barnes opowiada o swoim postrzeganiu gotowania z perspektywy pedanta, który musi dokładnie zrozumieć, jak coś zrobić, żeby to zrobić. Co to oznacza “wziąć średnią cebulę” (jaką metodą uśrednić i z jakiego zbioru), “smażyć na maśle do zrumienienia” (ile masła, jakiego, jak określić stopień zrumienienia), co sprawia, że jedna książka kucharska jest dobra, a inna niekoniecznie. Jakie założenia niejawnie robimy, kiedy wypróbowujemy nowy przepis - np. że autor spędził w kuchni dużo czasu, powtarzając wielokrotnie te same kroki i wybierając te, które przyniosły najlepszy efekt, rzeczywiście mierząc czas czy szukając optymalnych proporcji składników - zamiast przyjąć, że przepis został wykonany raz, efekt był zadowalający, wystarczy tego. Skąd wiemy, że coś nam będzie smakować, patrząc na listę składników? Czemu powinniśmy chwalić się porażkami? Czemu się w kuchni kłamie, przemilcza i zachęca do ugotowania czegoś, wiedząc, że to próba z góry skazana na porażkę? Pada kilka znanych kulinarnie nazwisk, w tym wspomniana jest ciekawa postać Edwarda Pożerskiego, mistrza zastępowania brakujących składników innymi.
#18
Napisane przez Zuzanka w dniu środa lutego 22, 2023
Link permanentny -
Kategoria:
Czytam -
Tagi:
2023, beletrystyka, felietony, panowie
- Skomentuj
Tym razem wątkiem przewodnim felietonów? Opowiadań? Historyjek? jest rozmowa z dzieckiem. Wicha opowiada świat, jaki widzi - o pandemii, ekologii, umiejętności nazywania, polityce i memach. Fantastyczna fraza (“Pewna pani dała znać, że moją książkę obesrał ptak. Dowód stanowiło zdjęcie na Instagramie”), niektóre scenki są żywcem wyjęte z moich rozmów z nastolatką, pandemiczne wspomnienia to zapisane dosłownie moje myśli z tego czasu (“Pilnie też potrzebujemy nazw dla nowych wynalazków, takich jak “spryskiwacz wypełniony odmrażaczem do odkażania rąk, przyklejony taśmą do klamki sklepu w sposób, który sugeruje, że właściciel nie wierzę w pandemię, chociaż jeszcze nie wszedł na drogę jawnego oporu”). Bardzo mi się, lubię to wyczucie językowe i podziwiam zdolność obserwacji codzienności.
Inne tego autora.
#7
Napisane przez Zuzanka w dniu wtorek stycznia 24, 2023
Link permanentny -
Kategoria:
Czytam -
Tagi:
2023, felietony, panowie
- Skomentuj
Zbiór dygresyjnych esejów, składających się na pamiętnik czasu dorastania niespełna 30-letniej autorki i scenarzystki, znanej m. in. z serialu “Dziewczyny” (nie mnie osobiście, chcę obejrzeć?). To nie jest pierwsza tego typu książka, jaką czytałam - przypomina mi eseje i pseudobiografię Caitlin Moran i coś jeszcze, czego nie mogę sobie teraz przypomnieć. Nie sugeruję, że jest to wtórne czy mało odkrywcze, nie - Dunham pokazuje perspektywę na życie osoby z pokolenia milenijnego, a to pokolenie ma swoją specyficzną wizję życia - dorosłości (czy niedorosłości), zakochiwania się i związków, samotności, ciałopozytywności zwłaszcza w ujęciu kariery w przemyśle filmowym, radzenia sobie z chorobami psychicznymi czy używek. Jednocześnie to cenna wypowiedź kobiety, która nie wstydzi się być kobietą i mimo podprogowej sugestii, że nie napisała o niczym ważnym, wszak w kulturze patriarchalnej świadectwo dojrzewającej i młodej kobiety nie jest niczym wartościowym, pokazuje, że to ważne, żeby o sobie mówić. Nie nazwałabym książki przezabawną, ale jest dobrze zbilansowana przez lżejsze, nieco ironiczne ujęcie trudnych tematów typu przemoc seksualna.
#65
Napisane przez Zuzanka w dniu poniedziałek maja 16, 2022
Link permanentny -
Kategoria:
Czytam -
Tagi:
2022, felietony, panie
- Komentarzy: 2